Η σημασία των συχνών οδοντιατρικών check-up
Γράφει ο Φοίβος-Ιωάννης Καλδής
Από την παιδική μας ηλικία, συχνά πυκνά αρκετοί επισκεπτόμασταν τον παιδοδοντίατρο για αρχή και μετά από λίγα χρόνια κάποιοι τον ορθοδοντικό. Οι επισκέψεις μας αυτές ήταν θέμα ρουτίνας. Μας έπαιρναν οι γονείς από το χέρι, θέλοντας και μη, και στην καλύτερη αν καθόμασταν ήσυχοι, προσέφεραν για αντάλλαγμα την αγορά ενός παιχνιδιού που θέλαμε, οπότε φέρναμε εις πέρας την συνήθεια αυτή και τουλάχιστον μια ή και δυο φορές τον χρόνο επισκεπτόμασταν τον οδοντίατρο.
Τι γίνεται όμως πια; Σήμερα που είμαστε πλέον ενήλικοι και υπεύθυνοι ατομικά για την διατήρηση της στοματικής υγείας μας, άραγε τι πειθαρχία και συνέπεια δείχνουμε στα ραντεβού μας στον οδοντίατρο;
Η στατιστική του ζητήματος αποτελεί ενδεχομένως έναν αξιόπιστο δείκτη της συχνότητας της επισκεψής στον οδοντιατρο.
Στις ΗΠΑ, το 2018 το 85.9% των ανηλίκων 2-17 χρονών επισκέφθηκε έστω και μια φορά τον οδοντίατρο, ενώ όσον αφορά τους ενήλικες το 65.9% των ατόμων 18-65 χρονών επισκέφθηκε έστω και μια φορά τον οδοντίατρο. Ακόμα, το 2023, το 4,7% των ατόμων ηλικίας 16 ετών και άνω στην ΕΕ είχαν ανικανοποίητη ανάγκη για οδοντιατρική εξέταση ή θεραπεία. Ειδικότερα στην χώρα μας το 14.9% των ατόμων που είχαν ανάγκη για οδοντιατρική περίθαλψη δεν την έλαβαν εκ των οποίων το 11,7% δεν την έλαβε για οικονομικούς λόγους.
Στην σημερινή εποχή, οι επισκέψεις μας στον οδοντίατρο είναι πιο επιτακτική ανάγκη από ποτέ. Ειδικότερα σήμερα, που οι συσκευασμένες τροφές αποτελούν κομμάτι της καθημερινής διατροφής μας και τα ενεργειακά ποτά και τα αναψυκτικά (με την υψηλή περιεκτικότητα τους σε ζάχαρη) είναι από τα αγαπημένα ροφήματα των νέων, ερχόμαστε όλο και περισσότερο σε επαφή με ουσίες με τερηδονογόνο δράση. Κατ’ επέκταση, αυξάνεται κατακόρυφα ο τερηδονικός κίνδυνος.
Ακόμα, το υγιές και όμορφο χαμόγελο πέρα από το τακτικό βούρτσισμα και το μεσοδόντιο νήμα χρειάζεται και την ματιά του οδοντιάτρου. Η πρώιμη και έγκαιρη ανίχνευση κάποιας τερηδονικής βλάβης από έναν ειδικό μπορεί όχι μόνο να μας γλιτώσει δυνητικά από πόνο, αλλά αντιμετωπίζεται συνήθως και πολύ πιο συντηρητικά. Με τον τρόπο αυτό, η οδοντιατρική περίθαλψη είναι πολύ πιο αποτελεσματική αλλά και συνάμα πιο φθηνή. Το κόστος της πρόληψης είναι πάντοτε μικρότερο από το κόστος θεραπείας. Με άλλα λόγια, το κόστος του εξαμηνιαίου καθαρισμού σε βάθος χρόνου θα είναι σαφώς λιγότερο από οποιαδήποτε περιοδοντική, αποκαταστατική ή ενδοδοντική θεραπεία, πόσο μάλλον από μια προσθετική αποκατάσταση.
Επιπλέον, με τον οδοντιατρικό καθαρισμό (αποτρύγωση), αφαιρείται η μικροβιακή πλάκα, αντιμετωπίζονται τυχόν νόσοι των ούλων και προλαμβάνεται σε βάθος χρόνου η περιοδοντίτιδα και η απώλεια δοντιών του φραγμού. Παράλληλα, με τα συχνά check-up ο οδοντίατρος είναι σε θέση να προσαρμόσει το πρόγραμμα στοματικής υγιεινής για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά, με κατάλληλες και εξατομικευμένες συμβουλές.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο οδοντίατρος είναι επιβλέπων όχι μόνο της οδοντικής υγείας αλλά και της ακεραιότητας της στοματικής κοιλότητας. Με την παρατήρηση σημείων και συμπτωμάτων που εκδηλώνονται στη στοματική κοιλότητα, ειδικότερα σήμερα, που το 20% και πλέον των ενηλίκων καπνίζει, είναι δυνατή η ανίχνευση πρώιμων σημείων του καρκίνου του στόματος και άλλων νοσογόνων καταστάσεων στην στοματική κοιλότητα
Ωστόσο ο οδοντίατρος, όπως και κάθε άλλος επαγγελματίας υγείας, έχει καθήκον να μην βλέπει μονάχα το δέντρο αλλά και το δάσος. Όταν επισκεπτόμαστε τακτικά τον οδοντίατρο για το εξαμηνιαίο check-up, του δίνουμε χώρο και χρόνο να εξετάσει ολιστικά την υγεία μας, να παρακολουθήσει, να συγκρίνει και να παρατηρήσει τυχόν ύποπτες νοσολογικές οντότητες αλλά και τυχόν ευρύτερες αλλαγές στην υγεία μας. Αλλαγές που μπορεί να υποδεικνύουν παθολογικές καταστάσεις, όπως αδιάγνωστο σακχαρώδη διαβήτη, που δεν θα γίνονταν ορατές αλλιώς ή όταν γίνονταν ίσως ήταν ήδη αργά.
Η συνέπεια μας στα οδοντιατρικά ραντεβού και στους τακτικούς επανελέγχους δεν αποτελεί μονάχα ζήτημα υγείας και διατήρησής της. Αποτελεί και ζήτημα αισθητικής. Η καθαρή και δροσερή αναπνοή, το συμμετρικό και όμορφο χαμόγελο, η διατήρηση της ακεραιότητας των ούλων και των περιοδοντικών ιστών είναι λίγα από τα στοιχεία ομορφιάς που με έναν τακτικό επανέλεγχο μπορούμε να διατηρούμε.
Και ένα tip: Αμέσως μετά από το check up σας στον οδοντίατρο, βάλτε μια υπενθύμιση στο Google Calendar για επανεξέταση 6 μήνες μετά ή ζητήστε από τον οδοντίατρο σας να επικοινωνήσει μαζί σας όταν πρέπει να εξετασθείτε ξανά. Με έναν τόσο απλό τρόπο, θα έρθετε ένα βήμα πιο κοντά στην υγεία του οδοντικού φραγμού και της στοματικής σας κοιλότητας.
Βιβλιογραφία:
1) https://www.cdc.gov/nchs/hus/topics/dental-visits.htm?utm_source
3) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Unmet_health_care_needs_statistics#Unmet_needs_for_dental_examination_and_treatment